روشهای تشخیص علائم شناسایی طلای اصل از تقلبی؛ تستهای خانگی ساده اما دقیق
روشهای تشخیص علائم شناسایی طلای اصل از تقلبی؛ تستهای خانگی ساده اما دقیق
طلای اصل همیشه ارزشمند، قابلاعتماد و ماندگار است؛ اما در بازاری که پر از طرحهای مشابه، آبکاریشده و مدلهای فیک است، خریدار باید بتواند اصالت طلا را تشخیص دهد. آشنایی با علائم شناسایی طلای اصل و همچنین چند تست خانگی ساده میتواند شما را از اشتباهات پرهزینه نجات دهد.
در این مقاله بهصورت کامل و کاربردی یاد میگیرید که چطور طلای واقعی را از تقلبی تشخیص دهید، چه نشانههایی روی طلا حک میشود و کدام تستهای ساده میتوانند اصالت طلا را مشخص کنند.
در سالهای اخیر مدلهای جدیدی مثل لاکچریپلیت، بدلیجاتهای آبکاری ۱۸ یا ۲۴ عیار و حتی فلزاتی که روکش طلا دارند، بسیار شبیه طلا طراحی میشوند. این شباهت میتواند افراد کمتجربه را فریب دهد.
اگر اطلاعات کافی داشته باشید:
در خرید طلای کارکرده یا آبشده ضرر نمیکنید.
در برابر فروشندگان سودجو ایمن میشوید.
میتوانید ارزش واقعی طلایی که دارید را بسنجید.
هنگام خرید اینترنتی کمتر ریسک میکنید.
بخش اول: علائم شناسایی طلای اصل روی مصنوعات طلا
معتبرترین روش برای تشخیص طلای اصل، بررسی مهر یا حکاکی آن است. سازندگان معتبر همیشه علامت استاندارد را درج میکنند.
۱. عیار طلا (Karat یا Millesimal Fineness)
روی تمام طلاهای اصل، یکی از اعداد زیر حک میشود:
۱۸K یا 750
14K یا 585
24K یا 999
10K یا 417
این عدد نشاندهنده میزان خلوص طلاست.
مثلاً 750 یعنی ۷۵٪ فلز، طلای خالص است.
نکته مهم
طلای فیک یا آبکاری معمولاً:
عدد ندارد،
یا اعداد اشتباه و غیر استاندارد دارد،
یا بعد از مدتی کهنه میشود و نوشته پاک میشود.
هر سازنده معتبر یک علامت مخصوص دارد؛ مثلاً:
حروف انگلیسی مخفف برند
نماد کوچک
شماره سری ساخت
اگر روی طلا فقط عدد زده شده ولی مهر کارخانه یا سازنده وجود ندارد، شک کنید.
۳. مهر استاندارد ایران
طلای ساختهشده در ایران معمولاً علاوه بر عیار، مهر استاندارد اتحادیه دارد که روی قسمت داخلی حلقه، پشت دستبند یا قفل گردنبند حک میشود.
نبود این مهر میتواند نشانه ساخت غیراستاندارد یا تقلبی بودن باشد.
طلای اصل:
مهر واضح، تمیز و خوانا دارد.
حکاکی نمیریزد و پاک نمیشود.
اگر نوشتهها کمرنگ، موجدار یا روکشمانند باشند، معمولاً نشانه آبکاری است.
بخش دوم: تستهای خانگی و ساده تشخیص طلا
اگر در خانه هستید و ابزار حرفهای ندارید، این تستها میتوانند به شما کمک کنند.
توجه: این تستها ۹۰٪ دقت دارند؛ برای اطمینان ۱۰۰٪ باید از آزمایشگاه یا طلافروش معتبر کمک گرفت.
۱. تست آهنربا — سریعترین و بیخطرترین روش
طلا کاملاً غیرمغناطیسی است.
اگر طلا به آهنربا بچسبد، یعنی:
یا فیک است،
یا از فلز دیگری با روکش طلا ساخته شده.
نکته
بعضی فلزات غیرمغناطیسی هستند و ممکن است در بدلیجات استفاده شوند، پس این تست بهتنهایی کافی نیست.
۲. تست سرامیک (خط طلایی)
یک تکه سرامیک بدون لعاب بردارید.
طلا را روی آن بکشید:
خط طلایی = اصل
خط خاکستری یا مشکی = تقلبی
این تست آسیب جزئی به طلا میزند، پس برای زیورهای حساس انجام ندهید.
۳. تست آب — چگالی طلای واقعی
طلا فلزی سنگین است.
اگر قطعه را داخل آب بیندازید و خیلی سریع و مستقیم به پایین رفت، احتمالاً اصیل است.
بدلیجات معمولاً سبکتر هستند و کندتر فرو میروند.
۴. تست یخ — هدایت حرارتی طلا
طلا حرارت را سریع منتقل میکند.
طلای واقعی را روی تکه یخ سرد بگذارید:
یخ بهسرعت آب میشود.
فلزات تقلبی چنین سرعتی ندارند.
۵. تست صدا (Sound Test)
قطعه طلا را به آرامی به فلز دیگری بزنید:
صدای زنگ کوتاه و شفاف = طلای اصل
صدای گنگ و خفه = تقلبی یا آبکاری
این روش برای سکه طلا و النگو دقیقتر است.
۶. تست سوزن (Scratch Test)
احتیاط: این روش ممکن است سطح طلا را خط بیندازد.
با سوزن قسمتی کوچک را بخراشید:
اگر زیر آن همان رنگ طلا باقی ماند → اصل
اگر رنگ زیرین نقرهای یا تیره بود → روکشطلا یا فیک
۷. تست لیمو یا سرکه (واکنش شیمیایی ملایم)
چند قطره لیمو یا سرکه روی طلا بریزید:
طلای اصل تغییر رنگ نمیدهد
بدلیجات تیره یا سبز میشوند
طلا در برابر اسیدهای ملایم بسیار مقاوم است.
۸. تست شناور شدن در آب نمک
آب نمک غلیظ بسازید.
طلای واقعی به دلیل چگالی بالا غرق میشود.
طلای فیک با آلیاژهای سبکتر روی سطح نیمهمعلق میماند.
بخش سوم: علائم هشداردهنده طلای تقلبی
اگر هنگام خرید با موارد زیر روبهرو شدید، احتمال فیک بودن زیاد است:
قیمت بسیار ارزانتر از بازار
نبود فاکتور معتبر
نبود مهر قابلخواندن
تغییر رنگ بعد از چند روز
سبز شدن پوست
پوسته پوسته شدن سطح طلا
کیفیت ضعیف قفل و زنجیر
طلای اصل هرگز باعث سبز شدن پوست نمیشود.
بخش چهارم: روشهای تخصصی تشخیص طلا (در طلافروشی)
اگر مطمئن نیستید، بهترین راه مراجعه به طلافروشی معتبر است. آنها روشهای زیر را استفاده میکنند:
۱. تست اسید نیتریک
چند قطره اسید مخصوص روی طلا میریزند:
طلای ۱۸ عیار واکنش نمیدهد
طلاهای کمتر یا فیک تغییر رنگ میدهند
این روش بسیار دقیق است.
۲. دستگاه XRF (تست لیزری)
پیشرفتهترین و دقیقترین روش دنیا است.
با تاباندن اشعه، درصد دقیق فلزات را نشان میدهد:
چقدر طلا، نقره، مس یا نیکل داخل آن است
دقیقترین راه تشخیص طلای اصل
در یونس گلد از این روش برای سنجش طلای کارکرده و آبشده استفاده میشود.
۳. تست وزن و حجم
طلافروش با ابزار دقیق، وزن و اندازه را میسنجد.
طلای اصل چگالی مشخصی دارد و اگر با محاسبات نمیخواند، یعنی فیک است.
بخش پنجم: تفاوت طلای اصل، روکشطلا و بدلیجات
برای اینکه اشتباه نکنید، تفاوتها را دقیق بشناسید:
نوع فلز ماندگاری تغییر رنگ ارزش مالی
طلای اصل مادامالعمر تغییر نمیکند بسیار بالا
روکشطلا (Gold Plated) نهایتاً ۶ ماه تا ۲ سال تغییر میکند بسیار کم
طلای پرشده (Gold Filled) متوسط دیرتر تغییر میکند کم
بدلیجات کوتاه سریع تغییر میکند ندارد
جمعبندی؛ چطور همیشه مطمئن خرید کنیم؟
برای تشخیص طلا:
اول از همه مهر و علامت را بررسی کنید.
تستهای خانگی را انجام دهید:
آهنربا، سرامیک، یخ، آب، لیمو.
اگر هنوز مطمئن نیستید، تستهای اسید یا XRF انجام دهید.
طلا را همیشه از فروشگاه معتبر مثل یونس گلد بخرید تا خیالتان از اصالت و فاکتور راحت باشد.